Επιμελητές
Γλώσσα
Η γλώσσα της δεκαετίας του ’80 μπορεί να παρασταθεί, όπως κι ολόκληρος ο πολιτισμός της, σαν μια στενή τρύπα στη μέση μιας οριζόντιας κλεψύδρας. Στα αριστερά, οι παλιές λέξεις, ο παλιός κόσμος, ο παλιός πολιτισμός. Στα δεξιά, οι νέες λέξεις, ο κόσμος όπως τον ξέρουμε σήμερα. Εκεί, στη μέση, στα «έιτις», υπάρχει ένα λεξιλόγιο-φίλτρο. Ανάμεσα, ας πούμε, στη δραχμή και το ευρώ υπάρχει η μεμβράνη του Ευρωμπάσκετ. Ανάμεσα στο ΚΚΕ – ΚΚΕ εσ. και τον ΣΥΡΙΖΑ παρεμβάλλεται το υβρίδιο του ΣΥΝ. Το ενδιάμεσο αυτό λεξιλόγιο διηθεί το παλιό και το εκβάλλει στο νέο με δύο διαφορετικούς τρόπους: α) το αρχαϊκό ενδύεται μοντέρνες λέξεις και περνά στη νέα εποχή μεταμφιεσμένο, β) το πραγματικά καινούργιο απαιτεί μια δυναμική νέα γλώσσα για να εκφραστεί. Η γλώσσα των ελληνικών 80s είναι ταυτόχρονα γλώσσα-καμουφλάζ και γλώσσα-τομή. Έτσι, οι γλώσσες του ’80 δεν περιορίζονται σε αυτό που η μνήμη κατοχύρωσε ως γλώσσα των νέων και νεολαϊκή αργκό των μεσοστρωμάτων. Ο καθημερινός προφορικός λόγος συναντιέται με μια πολιτική γλώσσα διαιρεμένη στο εσωτερικό της, σε μια διαφημιστική κανονιστική γλώσσα με νέα προτάγματα και επιτονισμούς και σε ισχυρές μεταπολεμικές επιβιώσεις. Ακόμη, η οριστική επικράτηση της δημοτικής σε όλη τη διοίκηση και το λόγο των πολιτικών, ο εκδημοκρατισμός της εγγραμματοσύνης που έφερε το μονοτονικό και οι συντηρητικές αντιστάσεις σε αυτόν θα αποτυπωθούν σε μια πολυγλωσσική ανασκευή. Το περίπτερο δεν έχει τον δικό του τόπο μέσα στην έκθεση και τα κύρια εκθέματα θα παρατεθούν στον κατάλογο της έκθεσης, θα είναι, όμως,πολλαπλώς ενεργό σε ολόκληρη τη διαδρομή. Ένθετα στίκερς σε διάφορα σημεία της διαδρομή που θα πλέκουν ρητορικές και γλωσσικές περιοχές που τις νομίζουμε αντίπαλες, ανακοινώσεις από τα ηχεία που θα μιξάρουν εμβληματικές φωνές και φράσεις του ’80 και απρόσμενες απαγγελίες γλωσσικών συναντήσεων του ’80 από ηθοποιούς σε άλλα περίπτερα θα υποκαταστήσουν τη χωρική παράθεση του κειμένου από την πρωταρχική εντύπωση του ήχου και την προφορικότητα της γλώσσας.
Η Μαρία Τοπάλη εργάζεται στο ΕΚΚΕ. Από το 1996 δημοσιεύει ποίηση, κριτική και μεταφράσεις από τα γερμανικά. Είναι μέλος της Συντακτικής Επιτροπής του περιοδικού Ποιητική και συνεργάζεται με την Καθημερινή. Πρόσφατες δουλειές της είναι το Βερμίου Κατάβαση (ποίηση), Πατάκης, 2010, Οι Ελεγείες του Ντουίνο του Ρ.Μ. Ρίλκε (μετάφραση), Πατάκης, 2011, το μιούζικαλ Ο χορός της μεσαίας τάξης, Οκτώ, 2012 και το ποίημα Οι Λέξεις μου, Νεφέλη 2015.